Competenties van een participatieadviseur: welke vaardigheden heb je nodig als je aan de slag gaat met bewonersparticipatie?

De competenties van een participatieadviseur… Uit een analyse van vacatures blijkt dat er veel verschillende vaardigheden worden gevraagd aan participatieadviseurs, adviseurs bewonersparticipatie en vergelijkbare functies met net iets andere namen. Eerder hebben we al op een rijtje gezet wat de werkzaamheden en taken zijn van een adviseur bewonersparticipatie. In dit blog gaan we dieper in op de gevraagde competenties van een participatieadviseur.

We hebben deze inventarisatie en analyse van de competenties van een participatieadviseur gedaan omdat dit waardevolle input is voor onze trainingen en workshops. Deze moeten namelijk goed aansluiten op wat de werkpraktijk vraagt van mensen. Uit deze analyse zijn waardevolle inzichten gekomen die we graag met iedereen delen. Want met elkaar staan we aan de wieg van een relatief jong vakgebied. Daarbij geloven we in kennis delen, omdat we zo met elkaar beter worden in participatie.

Voor deze analyse van de competenties van een participatieadviseur of adviseur bewonersparticipatie hebben we sinds begin dit jaar alle relevante vacatures verzameld. Hierdoor is een duidelijke rode lijn te ontdekken in de gevraagde vaardigheden.

Voor de mensen die zich bezig houden met het werven van adviseurs bewonersparticipatie willen we meegeven dat het vooral belangrijk is om te kijken naar de competenties. Zeker al je mensen met een bepaalde senioriteit wil aannemen. Dan heb je in het vakgebied participatie bijna altijd te maken met ‘zij-instromers’. Denk daarbij aan gebiedsmanagers, omgevingsmanagers, communicatieadviseurs of projectmanagers die de overstap maken naar de functie van adviseur bewonersparticipatie of participatieadviseur.

Wil jij zelf de overstap maken naar de functie van participatieadviseur? Dan helpt deze analyse je om te kijken of je geschikt bent en om te ontdekken welke competenties je sterker kunt ontwikkelen.

Vijf competenties van een participatieadviseur springen eruit. Dit zijn de meest genoemde:

• Omgevingsbewust
• Politiek-bestuurlijke sensitiviteit
• Zelfstandig
• Verbinder
• Communicatieve vaardigheden

Hierbij gaat het vooral om participatieadviseurs die zich bezighouden met beleids- en/of projectparticipatie. Bij uitvoeringsparticipatie weegt politiek-bestuurlijke sensitiviteit minder zwaar.

De competentie ‘Omgevingsbewust’ wordt op verschillende manieren verwoord. Het gaat om oog voor complexiteit van het speelveld, belangen van stakeholders, zorgvuldig belangen afwegen en ook het woord ‘strategisch’ wordt hiermee vaak in verband gebracht.

Bij de communicatieve vaardigheden gaat het zowel om de mondelinge en schriftelijke communicatie. Hier en daar wordt er dieper op ingegaan bij de werkzaamheden, denk bijvoorbeeld aan het kunnen voorzitten van gesprekken of optreden als gespreksleider.

Een adviseur participatie moet zowel zelfstandig kunnen werken als een verbinder kunnen zijn. Hier lijkt enige tegenstrijdigheid in te zitten. Want zelfstandig kunnen werken kan overkomen als ‘goed in je eentje kunnen werken’, terwijl er tegelijkertijd gevraagd wordt om mensen met elkaar te verbinden. Iemand die niet heel uitgesproken extravert of introvert is lijkt hierbij het meest passend.

Naast de vijf hiervoor genoemde competenties zijn er meer die worden genoemd. Soms enigszins overlappend met de andere competenties, soms echt anders. Zo scoort de competentie ‘Samenwerken’ erg hoog, net als ‘Netwerker’. Dit is in lijn met de competentie ‘Verbinder’ uit de top 5. Een participatieadviseur zal dus een echt mensen-mensen moeten zijn.

Een verrassende combinatie van competenties is het cluster ‘Inspirerend’, ‘Creatief’, ‘Vernieuwend’ en ‘Stimulerend’. Dat zijn competenties die ik normaal gesproken niet veel zie in vacatures van overheden. Er wordt van de participatieadviseur echt iets anders verwacht. Wat ook meteen een valkuil is, want je kan in je eentje wel inspirerend, creatief, vernieuwend en/of stimulerend zijn, maar wat als een groot deel van de organisatie dat niet is? Dit lijkt me een aandachtspuntje voor het management, want het is zonde als je de met veel moeite geworven participatieadviseur snel weer kwijtraakt omdat diegene zich een roepende in de woestijn voelt of – erger nog – het gevoel heeft te moeten trekken aan een dood paard.

Tot slot worden in de vacatures ook meerdere keren de volgende competenties genoemd: flexibel, resultaat gericht en initiatief nemen.

Slechts één keer zagen we deze competenties: inleven in de ander, visie, besluitvaardig, goed plannen/organiseren, analytisch, adviesvaardigheden richting hoger management en uitnodigend.

Participatieadviseur: ben jij het al of wil je het worden?

Nu zijn we heel benieuwd. Ben jij participatieadviseur, welke competenties vind jij het belangrijkste?

Wil je juist de stap zetten naar de functie van adviseur bewonersparticipatie? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief (bijvoorbeeld door hier een van de gratis weggevertjes te downloaden of de pop-up in te vullen die je ziet als je de website opent) en we houden je op de hoogte van de opleidingsmogelijkheden hiervoor.

Hulp nodig bij een vacature voor participatieadviseur?

Hulp nodig bij het opstellen of invullen van een vacature voor adviseur bewonersparticipatie? Of misschien wel bij het sollicitatieproces omdat er verder geen participatiedeskundigen in de organisatie zijn? Wij denken vanuit ons participatiebureau ParticipatieKracht graag met je mee.