De gemeenteraad en participatie, een combinatie die veel vragen oproept. Want welke rol heeft de gemeenteraad hierbij? En op welke momenten? Kan de gemeenteraad zelf invulling geven aan participatie? Wat kunnen raadsleden doen tijdens een participatieproces? Het onderwerp ‘de gemeenteraad en participatie’ kan dus niet ontbreken in dit seizoen van de Participatie Podcast.

Wat is de rol van de gemeenteraad?

De gemeenteraad is gekozen door de bewoners van een gemeente en daarmee heeft ze een volksvertegenwoordigende rol. Daarnaast heeft de gemeenteraad een kaderstellende rol, ze stelt bepaalde beleidskaders vast waarbinnen het college zijn werk moet doen. En tot slot heeft de gemeenteraad een controlerende rol, dat betekent dat de raad controleert of B&W binnen de vastgestelde kaders aan het werk is.

Participatie versus de gekozen volksvertegenwoordiging

De gemeenteraad heeft een volksvertegenwoordigende rol, toch is dat niet voldoende als het gaat om participatie. Bij de verkiezingen is er (nog) geen persoonlijk belang en kiezen bewoners op basis van gevoel of een stemwijzer. Participatie gaat vaak over een project op kleine schaal: jouw straat, de voorzieningen die jij gebruikt. Dingen die jouw raken en nog niet speelden rond de tijd dat er verkiezingen waren. Daarnaast wordt participatie ingezet voor het maken van nieuw beleid. Daar hebben raadsleden een belangrijke rol bij, maar bewoners die hier direct mee te maken hebben ook. De kunst is te kiezen voor een goede balans waarbij bewonersparticipatie en de gekozen volksvertegenwoordiging elkaar versterken.

In de podcast hoor je hier veel meer over.

Participatie door de gemeenteraad zelf

De raad kan ook zelf initiatief nemen om participatie te organiseren. Je kunt als politieke partij met je achterban communiceren, maar je kunt ook als gehele gemeenteraad met participatie aan de slag gaan. Bijvoorbeeld een mailboxactie waarbij wordt gevraagd aan inwoners wat ze vinden van een bepaald plan. Of met bewoners in gesprek gaan op een locatie die relevant is voor het vraagstuk waarvoor participatie wordt gedaan.

Meer over de proactieve rol van de gemeenteraad bij participatie hoor je in de podcast.

Wat ik raadsleden graag mee wil geven is dat het niet alleen gaat om draagvlak. Vaak hoor je, er is onvoldoende draagvlak, dus de participatie is niet goed verlopen. Maar participatie is niet om draagvlak te krijgen. Het is mooi als het ontstaat vanuit participatie, maar participatie doe je om een goed beeld te krijgen van alle belangen die er zijn zodat je daar als volksvertegenwoordiger een goed besluit over kunt nemen.

Luister voor meer tips naar de Participatie Podcast

Meer weten over de gemeenteraad en participatie? Luister dan aflevering 6 van seizoen 2 van de Participatie Podcast. Dit kan via Spotify en Apple Podcast.

Hulp nodig bij participatie?

Kun je wel wat hulp gebruiken bij jouw participatieproces? Of wil je zelf leren om beter te worden in participatie?

Volg een (incompany) training, workshop op open inschrijving of kies voor de volledige leergang voor adviseur bewonersparticipatie bij Participatiecursus. Natuurlijk verzorgen we ook participatietrainingen voor gemeenteraden en raadsgriffies. We zijn de maatwerkspecialist voor participatietrainingen, zo sluit de training altijd aan op het eigen participatiebeleid en participatieverordening.

Participatiebureau ParticipatieKracht staat voor je klaar met strategisch advies, participatiemanagement en gespreksleiding tijdens participatiebijeenkomsten. We helpen je graag verder met een goed doordacht participatieproces.